Koncert Orkiestry Barokowej
sobota, 15 stycznia 2022, godz. 19:30
Aula Florianka
Tromba Gloriosa, Splendor Musicae Austriae et Bohemiae
PROGRAM
Johann Heinrich Schmelzer (1623-1680)
Sonata à 11, „Per chiesa et camera”
Pavel Josef Vejvanovský (1640-1693)
Serenada XXVII
Ingressus – Sarabanda – Gavotte – Minuett – Gigue
Pavel Josef Vejvanovský
Intrada con altre Arie
Philipp Jokob Rittler (1637-1690)
Ciaccona á 7
Heinrich Ignaz Franz von Biber (1644-1704)
Sonata à 5, „Tam Aris Quam Aulis Servientes“ (1676)
Romanus Weichlein (1652-1706)
Sonata C-dur op. 1 nr 12
Encaenia musices 1695
Johann Heinrich Schmelzer (1623-1680)
Arie per il baletto a cavello
Corrente – Giga per Entrata – Follia – Allemanda – Sarabanda
Orkiestra Barokowa AMKP
Konsort trąbek i puzonów historycznych
Wojciech Kaszuba – trąbka naturalna
Filip Pysz – trąbka naturalna
Tomasz Ślusarczyk – trąbka naturalna, prowadzenie
Wstęp na koncert wolny.
Zaprezentowana w kilku dziełach twórczość Johanna Heinricha Schmelzera (1623-1680) – austriackiego kompozytora i instramentalisty – stanowi przykład wczesnobarokowej, kameralnej muzyki cyklicznej, jaka wykształcała swoje konstrukcyjne pryncypia w przeciągu wieku siedemnastego. Typowe dla owej twórczości, naprzemienne i krótkie wystąpienia wewnątrznych grup instrumentów, reprezentują rozwijającą się wówczas technikę koncertującą, bliską wówczas jeszcze późnorenesansowej polichóralności.
Podobny, choć nieco bardziej zaawansowany typ siedemnastowiecznej twórczości instrumentalnej odzwierciedlają kompozycje Pavla Josefa Vejvanovský’ego (1640-1693) – jednego z najważniejszych czeskich kompozytorów doby wczesnego baroku. W pięcioczęściowej Serenadzie XXVII kolejność zamkniętych ogniw jest wyraźnie ustalona. Po majestatycznym wstępie (Ingressus) następuje stylizowana, powolna Sarabanda. Tuż po niej wprowadzony zostaje kolejno Gavotte i kontrastujący z nim metrycznie Menuet. Charakterystyczny suitowy układ kompozycji wieńczy nieco żwawszy ustęp Gigue. Konstrukcja drugiego utworu Vejvanovský’ego – Intrada con Altre Ariae – to również kilkuczęściowa kompozycja, zbudowana w oparciu o kontrasty wewnętrznych ogniw, w której koncertująca technika podkreślana jest zestawieniem smyczkowo-dętej obsady.
W barokowych chaconnach – formach bliskim również passacagliom – instrumentalna polifonia wprzęgnięta zostaje również w wertykalne myślenie harmoniczne. W oparciu o przedstawiony na początku, stały schemat akordowy, rozwój całego utworu opiera się najczęściej w oparciu o rozwojową pracę wariacyjną. Nie inaczej jest w pogodnej Ciacconie á 7 Philippa Jokoba Rittlera (1637-1690). Zaawansowana technika polifoniczna połączona została w tej kompozycji z powtarzalnością „podskórnego” harmonicznego schematu, będącym podstawą dla towarzyszących mu krótkich, koncertujących wariacji.
Sonata à 5 – jedna z dwunastu kompozycji wchodzących w skład zbioru Tam Aris Quam Aulis Servientes, opublikowanego w 1676 roku – należy do bogatego, instrumentalnego dorobku Heinricha Ignaza Franza von Bibera (1644-1804) – austriackiego kompozytora o korzeniach czeskich. Obok J.H. Schmelzera czy J.J. Walthera to właśnie twórczość tego kompozytora przyczyniła się do znacznego rozwoju europejskiej muzyki smyczkowej. Zaowocowało to zarówno udoskonaleniami technicznych warunków tych instrumentów, jak i istotnym rozwojem stylistycznym, w ramach którego zaawansowanej polifonii towarzyszy niezwykle wysoki poziom ekspresji.
Sonata C-dur op. 1 nr 12 Romanusa Weichleina (1652–1706) to kompozycja wieńcząca zbiór sonat Encaenia musices, który opublikowany został w 1695 roku. Istotą konstrukcyjną cyklu, którego język dźwiękowy uznać można już za przejaw baroku „dojrzałego” jest technika koncertująca, wykorzystująca walory smyczkowo dętej obsady. Wewnętrzny układ ogniw zasadza się na kontraście charakteru i tempa, co odzwierciedla główną metodę kształtowania tego cyklu w baroku, stanowiąc zarazem zapowiedź XVIII-wiecznej, klasycznej sonaty.
Zuzanna Daniec
Skład Orkiestry Barokowej AMKP
Trąbki naturalne
Michał Rubin
Nazar Mykytiuk
Szymon Konstatnty
Marcel Bich
Marek Drescher
Puzony
Tadeusz Łazuka
Michał Sinkowski
Szymon Klimański
Andrzej Tkaczyk
Kotły barokowe
Aneta Puławska
Tamburo
Jakub Kaczmarek
Oboje
Urszula Pałka
Jakub Kornakiewicz
Zofia Trystuła-Hovhannisyan
Flet prosty
Noga Rubanenko
Rodrigo Barata
Skrzypce
Viktoria Melik
Anna Hara-Pióro
Katarzyna Sytnik
Aleksandra Owczarek
Altówka
Joshua Clarke
Wiolonczela
Teresa Kamińska
Kontrabas
Martyna Bachowska
Klawesyn
Zofia Satała
Klawesyn, organy
Maria Książkiewicz