Bolesław Wallek-Walewski 1938-1939
23 I 1885 Lwów, †9 IV 1944 Kraków
Dyrektor Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie (1938-39). Kompozytor, dyrygent i pedagog.
Od 1894 roku uczył się w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie m.in. u S. Niewiadomskiego (teoria), a w latach 1900-04 u W. Żeleńskiego i F. Szopskiego (teoria), W. Barabasza (fortepian) i J. Marso (śpiew) w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie. W latach 1906-07 studiował w Lipsku teorię u H. Riemanna i A. Prüfera. Był również słuchaczem filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Wallek-Walewski był najwybitniejszą postacią w życiu muzycznym Krakowa po śmierci Żeleńskiego. Zasłynął jako dyrygent chórów. Już w 1903 roku został kierownikiem artystycznym Chóru Akademickiego; 1907-43 dyrygował chórem kleryków Seminarium ks. Misjonarzy w Krakowie. W 1915 roku założył i do 1923, a następnie w latach 1931-39 prowadził Krakowskie Towarzystwo Operowe. W latach 1917-19 był dyrygentem Opery Warszawskiej. W 1919 roku założył w Krakowie Towarzystwo Śpiewacze „Echo”, którym kierował do końca życia. W latach 20. koncertował w całej Polsce i za granicą, zdobywając wiele nagród. W 1927 roku został dyrygentem Związku Towarzystw Śpiewaczych Województwa Krakowskiego.
W latach 1908-23 Wallek-Walewski był profesorem teorii w krakowskim Instytucie Muzycznym, a 1910-17 w Konserwatorium. W latach 1925-39 był dyrektorem artystycznym Towarzystwa Muzycznego w Krakowie; w 1930 roku powrócił na stanowisko profesora teorii w Konserwatorium, 1930-33 prowadził tam klasę kompozycji, współdziałał również z K. Kniagininem w pracach klasy operowej. W maju 1938 roku został wybrany przez Towarzystwo Muzyczne w Krakowie na stanowisko dyrektora Konserwatorium, lecz wskutek choroby nie mógł angażować się osobiście w zarządzanie uczelnią. Czynił to w jego imieniu Władysław Maresch, wieloletni sekretarz Towarzystwa Muzycznego i Konserwatorium zarazem. Za czasów Wallek-Walewskiego wydano ostatnie dyplomy ukończenia Konserwatorium, usiłowano też prowadzić zajęcia w roku szkolnym 1939-40, do momentu zamknięcia uczelni przez władze okupacyjne 5 II 1940 roku.
W liczącym ok. 280 dzieł dorobku twórczym Wallek-Walewskiego, obejmującym dzieła symfoniczne, fortepianowe, pieśni solowe i chóralne oraz kantaty, dominują utwory na chór a cappella (ponad 130); ponadto napisał 4 opery (m.in. Pomsta Jontkowa, wyst. 1926, pomyślana jako kontynuacja Halki Moniuszki). Najambitniejszym jego dziełem jest oratorium Apokalipsa (1931), w którym zastosował nieszablonowe rozwiązania fakturalne i harmoniczne. Poza pewną liczbą utworów a cappella, kultywowanych do dziś przez polskie chóry, jego twórczość została gruntownie zapomniana.
Maciej Negrey