Katedra Muzyki Kościelnej

Troskę o poziom muzyki kościelnej w Krakowie, a także o poziom kształcenia w tym zakresie, wyrażał już Władysław Żeleński (1837-1921) – założyciel Konserwatorium Muzycznego, który we wprowadzeniu do swoich 25 Preludiów na organy op. 38 napisał: „Głównym jednak zadaniem mej pracy jest rozbudzenie lepszego smaku w naszych organistach, którym przytoczone tu kościelne pieśni swojskie powinny być przypomnieniem jakim skarbem melodyi mają do rozporządzenia właśnie w pieśniach kościelnych. Chciałbym ich zachęcić szlachetniejszego nieco traktowania instrumentu, który niezawodnie jest jednym z najważniejszych czynników rozbudzenia zmysłu piękna w ludzie”.

Po zakończeniu II wojny światowej w związku z sytuacją polityczną w Polsce kształcenie muzyków kościelnych na uczelni państwowej nie było oficjalnie możliwe. W 1980 r. doc. Marian Machura rozpoczął prowadzenie zajęć z chorału gregoriańskiego (z uwzględnieniem akompaniamentu liturgicznego) w ramach kształcenia organistów na Wydziale Instrumentalnym PWSM w Krakowie.

W 1997 r. prof. dr Jerzy Kurcz (dziekan) utworzył na Wydziale Wychowania Muzycznego specjalność: Muzyka kościelna oraz Zakład Muzyki Kościelnej, w skład którego wchodzili: prof. Leszek Werner, prof. dr hab. Krzysztof Latała (kierownik w latach 1997-2000), ks. dr hab. Tadeusz Przybylski SDB, dr Marek Wolak, a także ks. prof. dr hab. Robert Tyrała (kierownik w latach 2005-2010) Kadrę pedagogiczną poszerzyli w kolejnych latach: ks. prof. dr Kazimierz Szymonik (kierownik w latach 1999-2004), dr hab. Henryk Jan Botor, prof. AMKP. dr hab. Krzysztof Michałek.

W 2010 r. w miejsce Zakładu Muzyki Kościelnej utworzona została Katedra Muzyki Religijnej. Jej kierownictwo powierzono początkowo ks. prof. dr. hab. Robertowi Tyrale (2010-2019). Następnie, w roku akademickim 2019/20, pełniącym obowiązki kierownika katedry został ówczesny Rektor prof. dr hab. Stanisław Krawczyński, a od 2020 r. dr hab. Krzysztof Michałek. W latach 2017-2018 i 2019-2020 w Katedrze Muzyki Religijnej pracowała dr Maria Januszkiewicz, a w 2020 r. do katedry dołączył dr Daniel Prajzner.

W 2008 r. Akademia Muzyczna w Krakowie i Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie podpisały porozumienie o wspólnym prowadzeniu studiów na kierunku Muzyka kościelna w ramach nowej jednostki: Międzyuczelniany Instytut Muzyki Kościelnej. W 2021 r., skutkiem reformy szkolnictwa wyższego, wspólne prowadzenie studiów okazało się niemożliwe. Obecnie Akademia Muzyczna im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie prowadzi studia licencjackie i magisterskie o profilu akademickim na kierunku Muzyka kościelna.

W marcu 2023 roku Uchwałą Senatu nastąpiła zmiana nazwy katedry – na Katedrę Muzyki Kościelnej.

Działalność naukowa katedry zawiera się w szerokiej przestrzeni muzyki sakralnej, w której wyróżnić należy:

• historię liturgii
• śpiew gregoriański
• muzykę organową
• religijną muzykę wokalną i wokalno-instrumentalną
• muzykę różnych wyznań chrześcijańskich
• sakralne budownictwo organowe