Pianista, lirnik, kompozytor, producent muzyczny, doktor habilitowany – adiunkt w Akademii Muzycznej w Krakowie, odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, nazywany „romantykiem polskiej pianistyki jazzowej”
Ukończył studia na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach. Grał m. in. w zespołach Janusza Muniaka (CD „Contemplation”), Andrzeja Cudzicha (CD „Simple Way”) i Nigela Kennedy’ego. Regularnie współpracuje z amerykańskim klarnecistą Bradem Terrym (płyty „All about spring”, “Colorado”, „Live in Fort Andross”). Ceniony aranżer muzyki wokalnej, pisał i aranżował piosenki dla Ewy Bem (wszystkie piosenki na albumie “Kakadu”), Mieczysława Szcześniaka, Anny Marii Jopek czy zespołów New Life’m i El Greco. Mencel jest autorem kantaty jazzowej na chór, orkiestrę i solistów „Miłość mi wszystko wyjaśniła”, a także muzyki do filmów, spektali baletowych i pantomimy.
Obecnie koncertuje solo z programem utworów na fortepian oraz na lirę, a także występuje ze swoim kwintetem, z którym wykonuje kompozycje własne inspirowane tańcami ludowymi.  W roku 2018 oficyna For Tune wydała płytę z tym materiałem o tytule „Artisena”.
Joachim Mencel koncertował w wielu krajach Europy, Ameryki, Afryki i Azji, m. in. z autorskim projektem jmTrio (CD “Interludium”). Ponadto współpracował z wieloma cenionymi muzykami, byli wśród nich m. in. Lee Konitz, Dino Saluzzi, Richard Galliano, Dave Liebman, David Friedman, Eddie Henderson, Ronnie Burrage, Charlie Mariano, Rufus Reid, Terry Clarke, Zbigniew Namysłowski, Vitold Rek, Jarosław Śmietana.
W kwietniu 2019 roku w Nowym Jorku Joachim Mencel zarejestrował materiał muzyczny przeznaczony na płytę „Brooklyn Eye”, która ukazała się nakładem amerykańskiej wytwórni Origin. Kompozycje autorskie lidera zagrali wybitni muzycy, których Mencel ceni i podziwia od wielu lat: Steve Cardenas, Scott Colley i Rudy Royston.