Katedra Skrzypiec i Altówki
Tradycja skrzypcowa w Krakowie ma niemal 140 lat, jej początki sięgają 1888 roku, kiedy to w nowo powstałym Konserwatorium Muzycznym otwarto pierwszą klasę skrzypiec. Od tego czasu rozwija się tu unikalny sposób interpretacji i wykonawstwa literatury skrzypcowej, inspirowany dorobkiem takich wybitnych pedagogów i artystów jak Eugenia Umińska, Zenon Feliński czy Zbigniew Szlezer.
Katedra Skrzypiec i Altówki, powołana w 1961 roku przez wielką, koncertującą skrzypaczkę i artystkę, jednego z najwybitniejszych pedagogów polskich, prof. Eugenię Umińską, jako jeden z najstarszych i najbardziej renomowanych ośrodków edukacji wiolinistycznej w Polsce, kontynuuje tę bogatą tradycję. Przez lata kierownictwo Katedry powierzano wybitnym postaciom, takim jak: prof. Zbigniew Szlezer, Teresa Głąbówna, Wiesław Kwaśny, Mieczysław Szlezer oraz Piotr Tarcholik, a od 2024 roku funkcję tę pełni dr hab. Oriana Masternak, prof. AMKP. Do wybitnych postaci, które współtworzyły Katedrę należą również prof. Ewa Szubra-Jargoń i prof. Janusz Pisarski.
Studenci Katedry kształcą się pod okiem uznanych pedagogów, w tym profesorów tytularnych: Kai Danczowskiej, Bogusławy Hubisz-Sielskiej, Romana Reinera, Mieczysława Szlezera, Magdaleny Szczepanowskiej i Piotra Tarcholika. Kadrę współtworzą również wybitni artyści, w zdecydowanej większości wychowankowie krakowskiej szkoły wiolinistycznej: dr hab. Aneta Dumanowska, dr hab. Jacek Dumanowski, dr hab. Robert Kabara, dr hab. Wojciech Koprowski, dr hab. Oriana Masternak, dr hab. Maria Shetty, dr hab. Maria Sławek, dr Maciej Lulek, dr Łukasz Syrnicki, dr Aleksander Daszkiewicz, dr Aleksandra Kuls-Koziak, dr Błażej Kociuban i mgr Paweł Wajrak.
W Katedrze realizowany jest projekt badawczy „Krakowska Szkoła Skrzypcowa – geneza, idiom, perspektywy rozwoju”, finansowany przez Narodowe Centrum Nauki. Dzięki temu przedsięwzięciu oraz innym, licznym wydarzeniom artystycznym i naukowym, Katedra jest nie tylko miejscem pracy pedagogicznej, ale także centrum badań nad wykonawstwem skrzypcowym i altówkowym.
Pracownicy Katedry organizują liczne wydarzenia cykliczne, które na stałe wpisały się w kalendarz akademicki i artystyczny Uczelni:
– „A Due” – cykl koncertów prezentujących różne oblicza duetowej literatury skrzypcowej i altówkowej,
– „Oblicza Skrzypiec” – koncerty i wykłady poświęcone różnorodnym aspektom wykonawstwa skrzypcowego,
– Sesje naukowe i koncerty monograficzne – poświęcone dotychczas twórczości takich kompozytorów, jak: Beethoven, Bach, Brahms, Szymanowski, Schubert, Ysaye, Wajnberg, Laks, Telemann czy Bacewicz, podczas których studenci występują na jednej scenie z pedagogami,
– Koncerty klasowe – okazja do prezentacji umiejętności studentów w różnych formach wykonawczych.
Studenci mają możliwość uczestniczenia w warsztatach i kursach mistrzowskich, które w ostatnich latach prowadzili m.in. skrzypkowie Ph. Graffin, A. Szymczewska, K. Jakowicz, J. Wawrowski, D. Stabrawa, B. Nizioł, J. Jakowicz, P. Zalejski, K. Sawa, M. Machowska, M. Pastuszka, R. Kwaśnikowska-Stankiewicz, Polish Violin Duo, L. Hausmann, D. Falger, K. A. Kulka, M. Baranowski, R. Lasocki, K. Węgrzyn, T. Tomaszewski, G. Zhislin, Danwen Jiang, D. Sitkovetsky, F. Croitoru, M. Kopelman, A. Leon-Ara, L. Ambartsumian, I. Petrushevsky, oraz altowioliści T. Zimmermann, K. Budnik, G. Fröst, W. Klos.
Integralną częścią działalności Katedry są Koła Naukowe Skrzypków i Altowiolistów, które organizują liczne warsztaty rozwijające umiejętności artystyczne i zawodowe młodych muzyków. Wśród ostatnich inicjatyw znalazły się warsztaty m.in. improwizacji jazzowej (Stanisław Słowiński), pracy z ciałem (Jadwiga Śmieszchalska), lutnicze (Danuta Pawlikowska) oraz z podstaw planowania kariery (Ola Kuzemko).
W procesie edukacji Katedra kładzie duży nacisk na praktyczne doświadczenie zawodowe. Studenci regularnie występują na jednej scenie z pedagogami podczas koncertów organizowanych przez Uczelnię, uczestniczą w przedsięwzięciach orkiestrowych oraz biorą udział w projektach międzynarodowych, w tym w programie Erasmus. Do chwili obecnej Katedra Skrzypiec i Altówki może się poszczycić ponad setką laureatów ważnych konkursów międzynarodowych.
Łącząc bogatą tradycję z nowoczesnym podejściem do edukacji, Katedra Skrzypiec i Altówki AMKP wszechstronnie przygotowuje młodych artystów do życia zawodowego – zarówno w roli solistów, kameralistów, muzyków orkiestrowych, jak i pedagogów.